Τι είναι η ξηροφθαλμία;
Έχετε αισθανθεί ποτέ τα μάτια σας να είναι υπερβολικά ξηρά ή να σας διακατέχει έντονη φαγούρα στα μάτια; Ή ακόμη σα να υπάρχει κάποιο ξένο σώμα στο μάτι σας, όπως για παράδειγμα ένας κόκκος άμμου μετά την επίσκεψή σας στην παραλία; Αυτά είναι μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει η ξηροφθαλμία. Τι είναι όμως η ξηροφθαλμία και πώς αντιμετωπίζεται; Η ξηροφθαλμία είναι μια κοινή πάθηση που μπορεί να προκαλέσει ερυθρότητα, αίσθημα καύσου, φαγούρα, θαμπή όραση ακόμη και να βλέπετε τα αντικείμενα διπλά (διπλή όραση). Για να καταλάβουμε όμως την ξηροφθαλμία, ας εξετάσουμε πιο αναλυτικά τον τρόπο που ενυδατώνεται το μάτι μας φυσιολογικά. Φυσιολογικά η δακρυϊκή μας στιβάδα αποτελείται από τρεις επιμέρους στιβάδες. Τη βλεννώδη που παράγεται από τα καλυκοειδη κύτταρα του επιπεφυκότα, την υδάτινη που εκκρίνεται από τους δακρυϊκούς αδένες και την λιπώδη που εκκρίνεται από τους μεϊβομιανούς αδένες. Ανεπάρκεια σε οποιαδήποτε από τις τρεις στιβάδες μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ξηρού οφθαλμού. Αυτό το οποίο αναφέρουν ασθενείς με ξηροφθαλμία είναι ότι μπορεί στην αρχή της ανάγνωσης ενός βιβλίου να είναι όλα φυσιολογικά και η όραση τους να είναι καθαρή, στη συνέχεια, μετά από 15 περίπου λεπτά η όραση γίνεται πιο θολή και δυσκολεύονται να συνεχίσουν την ανάγνωση του αγαπημένου τους βιβλίου ή της εφημερίδας.

Αιτίες πρόκλησης της ξηροφθαλμίας
Ποιες είναι οι αιτίες της ξηροφθαλμίας;
Κάθε άνθρωπος μπορεί κάποια στιγμή στη ζωή του να προσβληθεί από ξηροφθαλμία, ειδικά ο σύγχρονος άνθρωπος με το σύγχρονο τρόπο ζωής. Κάποιες από τις αιτίες αυτές είναι:
- Ξηρό Κλίμα. Όσοι ζουν σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από ξηρό κλίμα είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν κάποια στιγμή ξηροφθαλμία και αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω των χαμηλών επιπέδων υγρασίας στην ατμόσφαιρα που επηρεάζουν τον ανθρώπινο οργανισμό και φυσικά τα μάτια μας.
- Εμμηνόπαυση. Έχει παρατηρηθεί ότι οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, τείνουν να έχουν μειωμένη έκκριση δακρύων που μπορεί να οδηγήσει με τη σειρά του σε ξηροφθαλμία.
- Συχνότητα βλεφαρίσματος. Επίσης, τα άτομα που ανοιγοκλείνουν με μικρότερη συχνότητα τα μάτια τους (για παράδειγμα άτομα με νόσο του Πάρκινσον) ή ακόμη και άτομα που δεν κλείνουν τελείως τα βλέφαρα είναι πιο επιρρεπή στην ξηροφθαλμία.
- Συγκέντρωση στο διάβασμα ή στην οθόνη. Τα άτομα που διαβάζουν αρκετά όπως οι φοιτητές στην εξεταστική περίοδο ή μαθητές πανελληνίων εξετάσεων μπορεί πολύ εύκολα να εμφανίσουν ξηροφθαλμία, επειδή όταν συγκεντρωνόμαστε σε κάτι βλεφαρίζουμε λιγότερο συχνά. Αυτό είναι πιθανό να συμβεί και σε άτομα που εργάζονται πολλές ώρες μπροστά σε μία οθόνη υπολογιστή.
- Έλλειψη βιταμίνης Α. Η ξηροφθαλμία προκαλείται από έλλειψη βιταμίνης Α. Το ανθρώπινο σώμα δεν παράγει βιταμίνη Α, αλλά την λαμβάνει από τροφές. Είναι ένα θρεπτικό συστατικό απαραίτητο για την όρασή μας.
Πού βρίσκεται η βιταμίνη Α;
Έχοντας υπόψη ότι η βιταμίνη Α είναι απαραίτητο συστατικό για την συνολική υγεία μας και ιδιαίτερα των ματιών μας, ας δούμε από ποιες πηγές μπορούμε να τη λάβουμε ως μέσο πρόληψης αλλά και συνολικής ευεξίας. Η βιταμίνη Α που είναι επίσης γνωστή ως ρετινόλη, είναι μια λιποδιαλυτή ουσία που βρίσκεται σε ζωικά προϊόντα όπως κοτόπουλο, γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, ψάρι, κρέας. Επιπρόσθετα μπορείτε να λάβετε βιταμίνη Α μέσω των βήτα καροτενίων που μετατρέπονται σε ρετινόλη στο ανθρώπινο έντερο. Μερικές πηγές αυτών είναι τα πράσινα λαχανικά, τα καρότα, τα λεμόνια και το μάνγκο. Η προσθήκη αυτών των τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Α στο καθημερινό σας διατροφολόγιο, όχι μόνο θα βοηθήσει στην πρόληψη της ξηροφθαλμίας, αλλά μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να διατηρήσετε τη συνολική υγεία σας.
Συμπτώματα ξηροφθαλμίας
Ποια είναι οι συμπτώματα ξηροφθαλμίας;
Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα της ξηροφθαλμίας που πρέπει να προσέχετε είναι τα εξής:
- Έντονη ερυθρότητα ματιών
- Αίσθηση ξένου σώματος στο μάτι
- Ευαισθησία στο φως
- Καύσος
- Θολή όραση, ειδικά μετά το διάβασμα ή μετά από πολλές ώρες μπροστά στην οθόνη υπολογιστή
- Υπερβολική έκκριση δακρύων, όσο περίεργο και να ακούγεται η δακρύρροια είναι σύμπτωμα ξηροφθαλμίας
- Δυσανεξία σε φακούς επαφής
- Επιμολύνσεις, σε πιο δύσκολες καταστάσεις
- Νυχτερινή τύφλωση
Η ξηροφθαλμία γενικά είναι μία ασθένεια που πολύ εύκολα μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί. Σε ακραίες περιπτώσεις, που δεν υπάρξει η σωστή διάγνωση και θεραπεία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μόνιμη τύφλωση.
Διάγνωση, Τεστ και Θεραπεία
Αν σε κάποια περίοδο εμφανίσετε κάποια συμπτώματα ξηροφθαλμίας όπως έντονη ξηρότητα στα μάτια, τότε καλό θα ήταν να επισκεφθείτε τον οφθαλμίατρό σας. Αυτός θα σας εξετάσει και θα ελέγξει τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σας. Μπορεί ακόμη να σας ζητήσει και πρόσφατες αιματολογικές σας εξετάσεις για να ελέγξει τα επίπεδα βιταμίνης Α.
Ο εύκολος και γρήγορος τρόπος για την άμεση αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας είναι η πρόσληψη βιταμίνης Α. Μπορεί να γίνει με κάποια συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α, αναστρέφοντας εύκολα και γρήγορα τα όποια συμπτώματα ξηροφθαλμίας σας ταλαιπωρούν.
Μια άλλη μέθοδος αντιμετώπισης της ξηροφθαλμίας είναι η χρήση οφθαλμικών σταγόνων που ανακουφίζουν το μάτι. Για παράδειγμα, τα τεχνητά δάκρυα με παρόμοια σύνθεση με τα φυσικά δάκρυα που δεν περιέχουν συντηρητικά. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι όλα τα δακρυϊκά προϊόντα δεν είναι ίδια και οι ανάγκες των ασθενών είναι λίγο διαφορετικές στο κάθε άτομο. Σε πιο δύσκολες καταστάσεις, ο οφθαλμίατρος μπορεί να τοποθετήσει ειδικά καλύμματα στο δακρυϊκό σημείο για να αποτρέψει την απορροή φυσικών και τεχνητών δακρύων από τα μάτια.
Για την αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας, ο οφθαλμίατρος μπορεί επίσης να παρέχει στον ασθενή, ειδικούς μαλακούς φακούς που βοηθούν στην συγκράτηση της υγρασίας στο μάτι.
Σε κάθε περίπτωση, τα άτομα που πάσχουν από ξηροφθαλμία θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση σε σκόνη, γύρη, κάπνισμα και άλλους ρυπογόνους παράγοντες της ατμόσφαιρας στην οποία βρίσκονται. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες απλές καθημερινές συνήθειες που μπορούν εύκολα να αποτρέψουν την ξηροφθαλμίας. Για παράδειγμα, η κατανάλωση 8-10 ποτηριών νερού, βοηθούν ώστε το σώμα και κατ’ επέκταση τα μάτια να παραμένουν ενυδατωμένα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Επίσης, μια συνειδητή προσπάθεια να ανοιγοκλείνουμε πιο συχνά, ειδικά όταν διαβάζουμε ή βλέπουμε τηλεόραση μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Τέλος, καλό είναι να αποφεύγεται το τρίψιμο των ματιών που μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα.
Για οποιαδήποτε απορία έχετε πάνω στην ξηροφθαλμία ή οποιοδήποτε άλλο οφθαλμολογικό ζήτημα μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες. Ο Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Ζήσης Δημήτριος βρίσκεται στο κέντρο του Αγρινίου Γρίβα 43Α, τηλ. 26410 58202.