Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς

Η ωχρά κηλίδα είναι το κέντρο του αμφιβληστροειδούς και η περιοχή που είναι υπεύθυνη για την ευκρινή όραση του ματιού. Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ) είναι μια εκφυλιστική πάθηση που προσβάλει την ωχρά κηλίδα και αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες απώλειας όρασης στις αναπτυγμένες χώρες σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών.Διακρίνεται σε ξηρού τύπου ΗΕΩ (μη νεοαγγειακή) και σε υγρού τύπου ΗΕΩ (νεοαγγειακή, εξιδρωματική).Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της ΗΕΩ αποτελούν η ηλικία, η κληρονομικότητα, το κάπνισμα, η υπέρταση καθώς και διατροφικοί παράγοντες.

Η ηλιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας διακρίνεται σε ξηρή και υγρή μορφή.
Ξηρή Μορφή Ηλιακής Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας: Πρόκειται για την πιο συχνή μορφή εμφάνισης. Χαρακτηρίζεται από την δημιουργία εναποθέσεων λιπιδίων και πρωτεϊνών κάτω από τον κεντρικό αμφιβληστροειδή, τα λεγόμενα drusen, με τον ασθενή σ ‘αυτή τη φάση να παραμένει ασυμπτωματικός. Στο αρχικό στάδιο, μικρά και λίγα drusen μπορεί να μην επηρεάζουν την όραση. Καθώς όμως εξελίσσεται η πάθηση, τα drusen γίνονται πολυάριθμα και μεγαλύτερα, που μπορεί να οδηγήσει σε πιθανή παραμόρφωση ή εξασθένηση της όρασης, ειδικά στις καθημερινές συνήθειες όπως το διάβασμα.
 Αυτός ο τύπος ΗΕΩ έχει τρία στάδια:
1. Πρώιμο
2. Ενδιάμεσο
3. Όψιμο

Η συγκεκριμένη μορφή της πάθησης εξελίσσεται αργά και προκαλεί στον ασθενή σταδιακή απώλεια όρασης. Κατά τη διάρκεια αρκετών ετών η ασθένεια εξελίσσεται αργά. Υπάρχουν ασθενείς που πριν εμφανίσουν την υγρή μορφή της πάθησης είχαν εμφανίσει την ξηρή.

Υγρή Μορφή Ηλιακής Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας: Η υγρή μορφή είναι ο λιγότερος κοινός τύπος της συγκεκριμένης πάθησης. Η συγκεκριμένη μορφή είναι τελικού σταδίου και έχει ως αποτέλεσμα την γρηγορότερη απώλεια όρασης. Κάτω από την ωχρά κηλίδα αναπτύσσονται ασταθή αιμοφόρα αγγεία, τα οποία διοχετεύουν στον αμφιβληστροειδή υγρό και αίμα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η όραση του ασθενούς να αλλάζει και να φαίνονται κυματιστές οι ευθείες γραμμές. Επίσης, μπορεί να εξελιχθεί απώλεια της κεντρικής όρασης και τυφλά σημεία. Η μόνιμη απώλεια της κεντρικής όρασης του ασθενούς προκαλείται από την αιμορραγία και τα αιμοφόρα αγγεία που σχηματίζουν ουλή.

Μία από τις κύριες αιτίες απώλειας όρασης είναι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, κυρίως σε άτομα άνω των 60 ετών. Εάν υπάρχει ιστορικό της συγκεκριμένης πάθησης στην οικογένειά σας, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης και σε εσάς, καθώς η συγκεκριμένη πάθηση έχει και γονιδιακή σχέση. Άλλες αιτίες που θα αυξήσουν τις πιθανότητες να εμφανιστεί η ασθένεια αυτή είναι:
1. Η υψηλή χοληστερόλη ή υψηλή αρτηριακή πίεση
2. Το κάπνισμα
3. Η παχυσαρκία

Στα αρχικά στάδια μπορεί να μην είναι εμφανή τα σημάδια εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Κάποια συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσετε είναι τα εξής:
1. Μειωμένη όραση. Η όραση μπορεί να είναι θολή και μπορεί να είναι δύσκολο να διαβάσετε τα ψιλά γράμματα.
2. Αλλοίωση της χρωματικής αντίληψης.
3. Σκοτεινές, θολές περιοχές στο κέντρο της όρασής σας.

Εάν κάποιος εμφανίσει κάτι από τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει να τον επισκεφτεί τον οφθαλμίατρό του το συντομότερο δυνατό.

Με μια συνηθισμένη οφθαλμολογική εξέταση ο οφθαλμίατρος μπορεί να καταλάβει αν ο ασθενής πάσχει από ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς. Σε μία βυθοσκόπηση ο ιατρός μπορεί να επιβεβαιώσει την παρουσία drusen στον αμφιβληστροειδή. Αυτό αποτελεί το αρχικό σημάδι της πάθησης. Ένας άλλος τρόπος διάγνωσης της ασθένειας είναι το Amsler τεστ, ένα σχέδιο ευθειών γραμμών που μοιάζει με σκακιέρα. Μία ένδειξη ότι ο ασθενής μπορεί να πάσχει από ηλικιακή εκφύλισης της ωχράς κηλίδας είναι αν κάποιες από τις γραμμές λείπουν ή φαίνονται κυματιστές.

Δεν έχει βρεθεί ως τώρα θεραπεία για την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Η θεραπεία που θα σας προτείνει ο οφθαλμίατρός σας θα είναι για να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου, ώστε να μη χάσετε μεγαλύτερο μέρος της όρασής σας .

Η θεραπεία που μπορεί να συστήσει ο γιατρός σας είναι:

1. Αλλαγή διατροφής. Συστήνεται μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως ψάρια, σκούρα φυλλώδη πράσινα, λαχανικά και κίτρινα φρούτα. Τροφές φιλικές προς τα μάτια.
2. Συμπληρώματα. Μια μεγάλη μελέτη από το Εθνικό Ινστιτούτο Οφθαλμών της Αμερικής, που ονομάζεται AREDS (Age-related Eye Disease Study), διαπίστωσε ότι ένας ορισμένος συνδυασμός βιταμινών και θρεπτικών συστατικών μπορεί να προστατεύει τα μάτια σε ορισμένα άτομα με ενδιάμεση ή όψιμη ΗΕΩ. Τα συμπληρώματα μπορεί να επιβραδύνουν την προχωρημένη ενδιάμεση AMD και μπορεί να βοηθήσουν μερικούς ανθρώπους να διατηρήσουν την όρασή τους περισσότερο.

Ωστόσο, αυτά τα συμπληρώματα δεν βοηθούν όλους τους ασθενείς που πάσχουν από ξηρή ΗΕΩ. Θα χρειαστεί να συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρό σας, εάν μπορεί να είναι κατάλληλη θεραπεία για εσάς.
Οι παραπάνω μέθοδοι είναι για την ξηρά μορφή της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς. Οι θεραπευτικές επιλογές για την υγρή μορφή είναι:

1. Φάρμακα κατά της αγγειογένεσης. Αυτά τα φάρμακα σταματούν τη διαρροή από τα αγγεία στο μάτι, που προκαλούν την υγρή εκφύλιση ωχράς κηλίδας καθώς και την περαιτέρω δημιουργία αιμοφόρων αγγείων.
2. Φωτοδυναμική θεραπεία με λέιζερ. Σε αυτή τη θεραπεία, ο ιατρός εγχέει ένα φάρμακο - τη βερτεπορφίνη (Visudyne) - στην κυκλοφορία του αίματός του ασθενούς και απορροφάται από τα μη φυσιολογικά αιμοφόρα αγγεία. Στη συνέχεια, με τη χρήση λέιζερ στο μάτι του ασθενούς, ενεργοποιεί το φάρμακο αυτό και καταστρέφει τα αιμοφόρα αγγεία που αναπτύσσονται στον οφθαλμό σας.